Dalış Eğitmeni Erkan Uyar ile Güzel Bir Röportaj...

Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?

1973 yılında Karşıyaka'da gözlerini dünyaya açmış ... İlk denizle buluşması 3 aylıkken gerçekleşmiş ve halen ekmeğini denizden kazanan birisidir...

Öğrenim durumunu da öğrendikten sonra mesleğiyle alakalı eğitim almışsa; Mesleğinize başlamadan önce hangi aşamalardan geçtiniz?

Dalgıçlığı meslek haline getirebilmek için çok uzun ve zorlu yollardan geçerek bugünlere geldim....ilk tüplü dalışımı 11 yaşındayken yapma şansı bulanlardanım....çünkü o yıllar günümüzdeki imkanların hiçbiri yoktu.... benim en büyük şansım babamın o yıllarda dalışla uğraşması olmuştu....ilk sertifikamıda 1988 yılında aldım burada da şaslıydım çünki padi( şu an eğitmeni olduğum dünyanın en büyük dalış markası) türkiyeye ilk defa izmir de kurs vermeye başlamıştı...sonrasında tüm kursları tamamlayarak işin birazda mutfağından başlıyarak 1994 yılında padi eğitmenliğimi alarak profesyonel hayatıma başlamış oldum....   

Yaptığınız işin tanımı nedir? Bize kısaca mesleğinizi anlatır mısınız?

Benim işim tüplü dalgıç eğitmeniyim... bu bağlamda hayatında hiç bir dalış deneyimi olmamiş kişilere deneme dalışları yaptırarak onların sualtı dünyasıyla buluşmasını eğer bu dünyayı sevdilerse kurs programlarıyla bu kişilerin sertifikalı dalıcı olmasını.... sertifikalarını aldıktan sonrada değişik bölgelerde dalış turları düzenliyerek ve gerekli alt yapıyı saglıyarak bu kişilerin düzenli ve güvenli bir biçimde dalış yapmalarını sağlamakta mesleğimizin bir parçasını oluşturmaktadır....                                                                                                                                                                     

Bu mesleği seçmenizde etkili olan faktörler nelerdir? Neden bu iş?

Bu mesleği seçmemde bir çok faktör rol oynar hayatımda... daha önce dediğim gibi çok erken yaşta suyla buluşmam ...babamın dalgıç olması... dedemin gümüldürde balıkçılık yapması küçüklüğümde tüm yaz tatillerini dedemlerle geçirmek ilk tüplü dalışımda almış olduğum haz ve tabii o yıllarda trt dedüzenli oynayan kaptan cousto belgeselleri daha ilkokul yıllarımda bu mesleği seçmeme etkili olmuştur....                                                                                               

Ne kadar süredir bu işle uğraşıyorsunuz?

Çocukluğumdan beri bu işlerin içindeyim ama bir rakam verecek olursak...profesyonel olarak  27 senedir bu işi yapmaktayım.....                                                                                                                                                                        

Bu mesleğe başlarken bir hedefiniz, amacınız var mıydı?

İlk sertifikamı aldıktan sonra hedefim eğitmen olmaktı ve bu hedefimede 1994 yılında ulaşmış oldum... tabii hedefler hiç bitemedi sürekli yeni hedeflerle kendimi geliştirdim ve halen daha bu eğitim devam etmekte...                                     

Daha önce farklı bir işte uğraştınız mı?

Daha önce profesyonel anlamda... başka bir işle uğraşmadım fakat bu işin içinde başka iş kapıları açıldı mesela bir dönem kış aylarında yelkenli tekne transferleri yaptım....                                                                                                       

Fırsatınız olsa şuan farklı bir işte çalışmayı düşünür müydünüz? 

Buna cevabım net hayır olurdu...                                                                                                                                           

Mesleğinizin zorlukları nelerdir?

Dışarıdan cok süper imrenecek bir iş yapıyor gibi görünsekte aslında işin aslı öyle olmuyor... öncelikle pamuk ipliğine bağlı bir iş yapıyoruz bunu biraz açacak olursak... yaptığımız iş sezonluk bir iş sadece yaz ayları çalışabiliyoruz....sezon herzaman birşeylere gebe kalabiliyor oda ulkeye gelen turist sayısını etkiliyebiliyor buda sezon kazançlarını olumsuz etkiliyor ki şu an en büyük örnek bu covid belası tüm dünyanın durmasına yol açtı bize etkisi çok ama çok büyük olacak çünkü uçakların uçması buraya tekrar insanların gelmesi 2020 sezonu için pekde mümkün görünmüyor.....bu işin kazanç kısmıydı bunun dışında insanlarla uğraştığımız bir iş yapıyoruz eğer yeterli sabrınız yoksa yapabileceğiniz bir iş değildir bu iş......oldukça stresli bir iş yapıyoruz sonuç olarak daldırdığınız kişilerden siz sorumlusunuz bu da yaptığımız işin başka bir zorluğu....peki niye bu işi yapıyorsunuz diyede sorabilirsiniz buna yanitım bu işi seviyorum olucaktır.... zaten bu iş sevmeden yapabileceğiniz bir iş değil.......                                                                 

İşinizin en sevdiğiniz yanı nedir?

İnsanlarla çalışmak çünkü okadar değişik karakter... kültürden insanlarla beraber oluyorsunuz ki buda hayatınıza bir renk katıyor...                                                                                                                                                                            

Bölge esnafı ile ilişkileriniz nasıl?

Bölge esnafıyla ilişkilerimiz oldukça iyi..                                                                                                                             

Esnaf işbirliğinin geçmişle günümüz arasındaki farkları nelerdir?

Çok uzun yıllar bu işin içindeyim çok değişik yerlerde çalışma imkanım oldu benim gördüğüm küçük ölçekli esnaf 27 sene önce nasılsa şimdide öyle spesifik bir fark görmüyorum......istisnalar olabilir tabiiyke fakat genele vurursk bence pek değişen birşey yok...                                                                                                                                                     

Yaptığınız işe göre kazancınızın yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?

Yaptığımız işe ve emeğe göre hayır.. kazancımız yeterli olmuyor o yuzden kış dönemleri başka ülkelerde çalışmak zorunda kalıyoruz mesela ben son 10 senedir taylandda  new heaven dalış merkezinde çalışmaktayım...                             

Geçtiğimiz yıllara göre işlerinizi kıyaslayacak olursak iş yapma oranınızda düşüş mü var, artış mı var?

Daha öncede dediğim gibi bizim işimiz  turizime bağli turizimdede bir sonraki senenin planlamasının yapılması gerekir malesef bizde böyle planlamalar olmadığından her sene azalan bir turizimimiz var buda bizi olumsuz etkilemekte.... 20 seneyi aşkın bir dönem kıbrısta bu işi yapan biri olarak malesef turizim eğrimiz politikacıların söylediğinin aksine aşağıya doğru giden bir eğri şeklinde her yeni sene eskisini aratacak şekilde gitmektedir...             

     
Bölge esnafı olarak ne gibi zorluklarınızın ve eksiklerinizin olduğunu düşünüyorsunuz?

Bizim en büyük zorluğumuz  kendimizi devletin hiçbir organına sokamamış olmamızdır.... bunu açacak olursak yaptığımız iş  özel ilgi turizimi yani beklenilen bizim dalış merkezleri olarak turizim bakanlığının altında yer almamız diğer turizimle uğraşan kişilerin yararlanabildiği ayrıcalıklardan yararlanmamız ama gelin görün ki turizim bizi bünyesine kabul etmiyor..... kısacası sahipsiziz......       

                                                                                                                         
Bölgedeki müşteri potansiyeli sizce esnaf için yeterlimi?

Kesinlikle yeterli değil....   

                                                                                                                                    
Bölge esnafına daha fazla katkı sağlayıp müşteri potansiyelini artırabilmek için sizce bölgede ne gibi değişlikler yapılması gerekir?

Bence bizim iş dalımız gereği girnedeki tüm kumarhanelerin başka bir yere mesela maserya ovasında oluşturulacak bir bölgeye taşınması .....girnede boşalan kumarhane otellerinin normal turistlerle doldurulması işin rengini çok ama çok değiştirir.... 

                                                                                                                                                                               
Sizce bölgenin en büyük eksikliği nedir?

Girne için konuşuyorsak alt yapı ve tabiiki antik limanın bir an önce düzenlenmesi diyebilirim...                                 

Bu mesleği yapabilmek için mesleki okullara verilen değerin artırılması gerektiğini düşünüyor musunuz?

Kesinlikle .... kendi mesleğimiz adına konuşursak eğitim en önemli etkendir... bunuda gerçekleştirmek için dalış merkezlerinin geliştirilmesi gerekmektedir...                                                                                                                            
Herhangi bir eğitim almadan bu mesleği yapmak sizce doğru mu?

Kesinlikle doğru değildir.. hele ki insan hayatına dokunduğumuz bu meslekte eğitimsiz kişilerin bu işi yapması çok ciddi sonuçlara yol açar....eğitim şart:)                                                                                                                                     

Sizce bölgede yeteri kadar kalifiye eleman var mı?

Malesef yok                                                                                                                                                         

Gayri resmi( kayıt altına alınmadan) iş kurmak sizce doğru mu?

Kesinlikle hayır                                                                                                                                                                   

Kayıt altına alınmadan sosyal medya üzerinden veya iş yeri adı altında açılan binalarda gayri resmi iş yapılması nasıl önlenebilir?

Burada işe denetim giriyor ...iş dallarına göre devlet tarafından yapılacak denetimler... yine insanların biliçlendirilmesi ve bildiğiniz böyle yerlerin yetkili kişilere bildirilmesi diyebilirim...                                                                                          
Sizinle ayni mesleğe sahip olmak isteyen gençler için ne gibi tavsiyelerde bulunabilirsiniz? 

Öncelikle geçerli en az bir yada birkaç yabancı dil öğrenmelerini ve sabirli olmalarını ve bu konu üzerine kendilerini geliştirebilecekleri aktivite ve programlara katılmalarını tavsiye ederim..                                                                               
Meslek hayatınız boyunca yaşadığınız en zor, kötü olay ve en iyi, en unutulmaz anınız nedir?

Tahtaya vuralım hatırlayabildiğim kötü bir anım yok ama hiç unutmayacağım anım serbest dalışla uğraştığım bir dönem ilk kez 30 metreye indiğimde ve gözlerimi açtığımda 1 metre ilerimde bir yunusla karşılaşmam...                        

Dükkânınızda bulunan ürünleri nasıl ve nereden temin ediyorsunuz?

Yurtdışından           

                                                                                                                                                           
Yurtdışından ürün temin ederken ne gibi zorluklar yaşamaktasınız?

Fahiş gümrük paraları ödemek ....       

                                                                                                                              
Sizce ülkemizin eksiklerinden biri de birçok üründe ithalat yapılması olabilir mi?

Ada ülkesi olmamız ve çok üretim yapmaması malesf büyük sorunlarımızdan birtanesi...   

                                           
Sizce birçok üründe yerli malı üretimimizi artırıp satışını yapabilsek ülke ekonomisine ve esnafa ne gibi faydaları veya zararları olabilir?

Ülkede uretimin artması hem işsizliğin azalması hemde fiyatların düşmesi demektir...

                                                      
Sizce bu zorlukları aşabilmek için devletin ne gibi bir katkı sağlaması gerekir?

Öncelikle devletin iyi bir planlamayla nelerin bu ülkede üretilebileceğini belirlemesi ve bunun üzerine teşviklerle insanları harekete geçirmesi gerekir                                                                                                                                       
İEZB’ye üye misiniz?

Evet                                                                                                                                                                                              

Ne kadar süredir üyesiniz? Değilse; Neden üye olmadınız?

3 senedir uyeyim                           

                                                                                                                                 
İEZB üyelerinin sahip olduğu haklar, yararlanabildiği esnaf kredileri, esnaf ferdi kaza ve iş yeri sigorta poliçeleriyle ilgili bilginiz var mı?

Evet var                                                                                                                                                                            

Sizin söylemek istediğin bir şey var mı?

Son olarak söylemek istediğim herkesin en azından bir kere de olsa tüplü dalışı denemesi.....